Rắn nước là một tên gọi chung cho các loại rắn sống trong môi trường nước, cũng như cây cỏ và bãi cỏ ven đường ở Việt Nam. Có rất nhiều chủng loại rắn nước ở Việt Nam, với độc và không độc khác nhau. Vì vậy, việc phân biệt các loại rắn nước là rất quan trọng để tránh nhầm lẫn và đảm bảo an toàn.
TÓM TẮT
Rắn Nước Rào Cây
Rắn nước rào cây, hay còn gọi là rắn ráo, là một loài rắn nước có kích thước khá lớn trong họ nhà rắn nước. Loài rắn này có độc nhẹ, nhưng nọc độc của chúng không gây chết người. Đặc điểm nhận dạng của rắn rào cây là thân có nhiều sọc nhỏ màu vàng xen kẽ với màu đen, đỉnh đầu màu đen và bên dưới màu vàng sáng. Loài rắn rào cây thường sống ở những nơi có cây cối như trong rừng, bụi cỏ ven đường, ven nương rẫy và có thể bò vào cả nhà dân. Thời gian săn mồi của rắn rào cây thường vào ban ngày.
Rắn Nước Bụng Vàng
Rắn nước bụng vàng, hay còn gọi là rắn bồng chì, là một loài rắn nước có nọc độc không nguy hiểm và không chủ động cắn người. Đặc điểm nhận dạng của loài rắn này là thân ngắn tầm 56-60cm, nhưng tổng thể nhìn khá mập, tròn người. Mắt tròn nhỏ, hình bầu đứng. Lưng màu đen hoặc màu oliu trơn láng, bụng màu vàng nhạt chạy khắp thân. Rắn nước bụng vàng thường sống ở các ruộng lúa, bìa rừng, ao hồ hoặc suối nhỏ quanh khu dân cư.
Rắn Nước Hoa
Rắn nước hoa, hay còn gọi là rắn bù lịch, là một loài rắn nước không có độc. Đặc điểm nhận dạng của rắn nước hoa là lưng màu ô liu, đốm đen nhạt đan xen nhau trên sống lưng và bên cạnh hông. Đầu dẹt, gần như không phân biệt được giữa đầu và cổ. Phần bụng và phía ngoài bụng có 3 hoặc 4 hàng vảy mau vàng, trắng hoặc hồng. Loài này thường sống tại nước ngọt như kênh rạch, đất bị ngập nước, đầm lầy, nơi có nhiều ếch, nhái, cá là thức ăn chính của rắn. Thời gian săn mồi của rắn nước hoa chủ yếu là ban ngày.
Rắn Nước Bông Súng
Rắn nước bông súng là một loài rắn nước không có độc. Loài này xuất hiện nhiều ở các tỉnh miền Tây và được người dân bắt để chế biến thành món ăn đặc sản. Đặc điểm nhận biết của rắn nước bông súng là bụng rắn mày vàng hoặc trắng xám. Lưng màu xám vàng đậm dần từ lưng xuống bụng, con trưởng thành có thể dài đến 1m. Rắn bông súng thường sống những nơi đầm lầy, ao hồ, hay đầm hoa súng, chúng hay bò lên lá của hoa súng để nằm.
Rắn Lải Nước
Rắn lải nước là một loài rắn không có độc. Có nhiều biến thể về màu sắc và hình dạng trong các loài rắn không có độc tại Việt Nam. Đặc điểm chung của rắn lải nước là chúng có dạng thon, rất dài nhìn như con lãi. Căn cứ vào màu sắc trên lưng và bụng, rắn lãi được chia thành các loại chính là: rắn lải xanh, rắn lải đen bụng trắng và rắn lải hoa. Rắn lải nước thường sống trên các bụi cây hay bãi cỏ và có thể trèo cây.
Rắn Nước 2 Đầu
Rắn nước 2 đầu, hay còn gọi là rắn trun, là một loài rắn nước không có độc. Đặc điểm nhận dạng của rắn trun là thân chúng tròn lẵn, mập từ đầu đến chân, với nhiều màu sắc khác nhau. Rắn trun thường sống ở những nơi sình lầy, ao hồ, sông suối để săn các loài côn trùng nhỏ và giun dế.
Rắn Nước Hổ Mèo
Rắn nước hổ mèo là một loài rắn nước có độc tại Việt Nam. Loài rắn này nổi bật với màu đen tuyền và sọc ngang màu vàng chạy dọc sóng lưng. Phần dưới bụng có màu đen xanh lốm đốm vàng. Rắn nước hổ mèo thường săn mồi vào ban đêm với đôi mắt sáng rõ và bản tính hung hãng, hiếu chiến được hiện rõ. Nọc độc của rắn nước hổ mèo có thể gây tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
Rắn Cỏ
Rắn cỏ, rắn hoa cỏ, rắn học trò đều là tên gọi khác của một loài rắn nước có độc phổ biến tại Việt Nam. Tuy nhiên, tuyến nọc độc của chúng nằm ở sau răng trước khác với các loài rắn cạp nong và rắn hổ mèo. Rắn cỏ có nọc độc mạnh và có thể gây chảy máu, khó đông máu, khó thở và ảnh hưởng đến thận. Đặc điểm nhận dạng của rắn cỏ là có 1 vệt màu đỏ, trắng hoặc vàng ngay phía dưới tai. Rắn cỏ thường xuất hiện ở đồng ruộng, đầm lầy, ao hồ, bụi rậm. Thời gian săn mồi chủ yếu là ban ngày và chập choạng tối.
Trên đây là một số loài rắn nước phổ biến tại Việt Nam. Đa phần các loài rắn này khá lành tính và không nguy hiểm với con người. Tuy nhiên, vẫn cần thận trọng và biết cách phân biệt chúng để đảm bảo an toàn.