Chồn Hương – Loài thú độc đáo với nhiều đặc điểm độc nhất
Chồn Hương, hay còn gọi là Cầy Vòi Hương, thuộc họ cầy và là thành viên của bộ thú ăn thịt. Tên khoa học của loài này là Vivericula indica. Ở Việt Nam, chồn hương còn có tên gọi khác là Hên-bon, Tu cỏi, Tu-hên. Chồn Hương có một túi xạ đặc biệt ở dưới bụng của con đực, phần giữa túi có 2 lỗ thông, phía bên trên phủ dầy lông, đồng màu với lông trên bụng chồn. Đặc biệt, túi xạ này có chất xạ hương sánh đặc như mật ong, mang màu nâu đỏ và mùi thơm nồng. Đây là chất xạ của con đực để dẫn dụ con cái vào mùa sinh sản.
Chồn Hương có hình dáng giống con mèo, nhưng dài hơn và có đuôi linh hoạt hơn. Chúng có tai tròn, mắt lớn và tinh anh, có khả năng nhìn trong bóng tối. Trên lưng của chồn hương có 4-6 dãi lông màu vàng nhạt hoặc xám nhạt hơn so với lông toàn thân, tạo nên các vệt sọc dưa chạy dọc theo thân của chúng. Chồn Hương trưởng thành có chiều dài từ hậu môn đến mõm khoảng 50-60cm, riêng phần đuôi dài từ 36-42cm, và nặng trung bình từ 2-6kg.
Các loại chồn hương và trang trại nuôi
Ở Việt Nam, có 3 loại chồn hương thường được nuôi. Chúng có màu lông, kích thước và trọng lượng khác nhau.
-
Loại đầu tiên là chồn hương sọc, có lông xám tro ngả vàng và 4-6 dãi sọc màu nhạt chạy dọc theo thân. Đây là loại chồn hương được nuôi nhiều nhất ở Việt Nam và có giá trị cao nhất. Chồn hương sọc trưởng thành thường nặng từ 5-7kg cho con đực và từ 3-5kg cho con cái.
-
Loại thứ hai là chồn hương lông xám tro hay lông mốc ngã đen có các đốm đậm hơn nổi trên nền lông. Loại này có thân ngắn hơn loại trước, nhìn có vẻ mập mạp hơn, nhưng trọng lượng con trưởng thành nhẹ hơn. Loại này ít thân mật và thích sống cô đơn, đôi khi có thể ăn cả con nhỏ.
-
Loại thứ ba là chồn hương lông vàng hay đốm đỏ. Loại này cũng có kích thước nhỏ hơn hai loại trước. Chồn hương lông vàng có tính dữ tính, nhưng có tốc độ sinh sản cao hơn. Chúng có thể sinh từ 1-2 lứa mỗi năm, mỗi lứa từ 2-6 con.
Tập tính sống của chồn hương
Chồn Hương là loài thú hoang dã. Tuy có một số loài cầy sống bầy đàn, nhưng chồn hương sống và kiếm ăn đơn độc. Chúng thường trốn tránh ban ngày và ngủ trong các hang đá hoặc hốc đá, chỉ ra để kiếm ăn vào ban đêm. Chồn Hương thích chọn nơi có bóng tối và tránh ánh sáng. Chúng cũng rất sạch sẽ và không thích chỗ ẩm ướt hoặc bẩn bụi. Chồn Hương không đi vệ sinh lung tung, mà thường đi ở một chỗ nhất định.
Chồn Hương là loài ăn tạp, có thể ăn cả động và thực vật. Thức ăn của chúng bao gồm chuột, rắn, ếch, nhái, kỳ nhông, và các loại sâu bọ và côn trùng khác. Chúng cũng có khả năng leo trèo và bắt chim non hoặc ăn trứng chim. Nếu sống gần khu vực nông thôn, chồn hương có thể săn bắt gà, vịt, và ăn cả con nhỏ và trứng của chúng. Chồn Hương cũng thích ăn các loại quả như chuối, mãng cầu, đu đủ chín, và cà phê chín. Đặc biệt, chúng rất thích ăn cà phê chín, và thường ưa chọn trái cà phê Robusta hơn là Arabica.
Sinh trưởng, sinh sản và phát triển
Chồn Hương có một số lần động dục trong một năm, thường từ tháng 7-10. Mỗi năm, chúng đẻ từ 1-2 lứa, mỗi lứa từ 1-6 con. Một ổ con nhỏ thường có thể bị chết do các tại nạn hoặc bị cha mẹ ăn. Chồn Hương cái thể hiện tình trạng động dục bằng cách chuyển động nhanh nhẹn, phá chuồng và kêu khịt khịt để gọi bạn tình. Chồn Hương đực sẽ tiết ra xạ hương để quyến dụ con cái. Sau vài ngày giao phối, chúng sẽ chia tay nhau. Thời gian mang thai của chồn Hương cái khoảng 85-90 ngày. Trước khi đẻ, cái chồn Hương sẽ có những biểu hiện như thở mạnh, phình to bụng và vú sưng đỏ. Chồn Hương mẹ sẽ cho con bú từ khi con mới sinh đến khoảng 30-40 ngày tuổi. Tuổi thọ của chồn Hương có thể trên 10 năm.
Chồn Hương là một loài động vật độc đáo và thú vị. Việc nuôi chồn hương đã tạo ra một ngành công nghiệp phát triển và giá chồn hương giống trên thị trường hiện nay cũng khá cao. Tuy nhiên, việc nuôi chồn hương cũng cần sự chú ý và kiến thức về chăm sóc và nuôi dưỡng loài này.
This article was written based on information from reliable sources and the expertise of the author.